Strona nie została odnaleziona... co dalej

Jadąc na wycieczkę samochodem, prowadzony przez jedynie słuszne mapy w telefonie, pozwalam technologii myśleć za mnie. Patrzę na trasę, patrzę na ekran – coś tu nie gra. Ale skoro nie znam drogi, jadę tak, jak wszechmogący GPS mi każe. Skręt w bok… i nagle jakaś wąska, bezsensowna uliczka osiedlowa. Miało być szybciej, a kończy się powrotem na starą trasę – z dziwnym uczuciem, że bardziej wierzę maszynie niż własnym oczom.

W końcu ląduję na drodze, która nie prowadzi nigdzie. Ślepa uliczka. Bez dalszych wskazówek. I to dokładnie tak, jak wtedy, gdy trafiasz na stronę, której… nie ma - popularny błąd 404.
(O rodzajach błędów pisałem wcześniej – jeśli chcesz, zerknij do wpisu “Rodzaje błędów na stronach internetowych”).

W przypadku nawigacji zawsze jest opcja powrotu, zmiany trasy czy dodatkowych podpowiedzi, nawet jeśli zbytnio zaufasz technologii.
Pytanie brzmi: jak sprawić, by strona 404 była takim właśnie drogowskazem, a nie internetową ślepą uliczką? Oto kilka pomysłów.

Bo prawda jest taka, że 404 to nie musi być koniec podróży (a w ręcz nie powiniec). Może być krótkim przystankiem z kawą, mapą i jasną informacją, gdzie dalej jechać.

Dobrze zaprojektowana strona błędu potrafi zatrzymać użytkownika, zamiast go stracić — a nawet skierować go dokładnie tam, gdzie chcesz.

Sposoby na 404.

Internet to chaotyczne miejsce. Technologie zmieniają się w zawrotnym tempie, adresy URL są przerabiane pod SEO, a stare linki… wciąż krążą, prowadząc użytkowników wprost na ślepą uliczkę.

Sam błąd 404 nie jest tragedią, ale często skutecznie zabija chęć dalszego szukania treści. A szkoda – bo można to łatwo obrócić na swoją korzyść.

Prawda jest taka: błędy 404 zdarzają się każdemu, nawet na najlepiej zaprojektowanych stronach. Klucz tkwi w tym, by użytkownik nie lądował na suchym „strona nie istnieje”, tylko dostał wyjście awaryjne – i najlepiej od razu drogowskaz w dobrą stronę. 

Co więc można zrobić? Oto kilka przykładów:

Zasugeruj coś w zastępstwie.

Jeśli prowadzisz bloga lub stronę z artykułami lub masz taką sekcję na stronie, to zamiast “zwykłej 404” możesz zasugerować coś w zamian.

Jednym ze sposobów jest podanie użytkownikowi propozycji podobnych artykułów – wyszukanych na podstawie słów w adresie URL. Dzięki temu zamiast rozczarowania dostaje on od razu alternatywną trasę do ciekawych treści.

Jak to wykonać? Możesz wziąć treść z adresu url rozbić na poszczególne słowa a następnie skorzystać z powiązań w CMSie lub innych algorytmów - coś na zasadzie hasztagów.

Link do strony głównej + usługi lub produkty – najlepiej te najbardziej popularne.

Jeśli prowadzisz bloga, to sprawa jest prosta – zawsze możesz podać link do nowszych czy powiązanych wpisów. Ale co w sytuacji, gdy bloga brak, bo np. masz sklep i akurat ktoś wpadł na nieistniejącą stronę produktu? 

No cóż, zostawienie go z pustym komunikatem to strzał w kolano. Lepiej zasugerować klientowi coś innego: bestseller, produkt komplementarny albo po prostu kategorię, która cieszy się największym zainteresowaniem.

Po co? Po pierwsze – klient nie poczuje się olany i będzie miał poczucie, że nadal trzymasz go za rękę. Po drugie – Ty zmniejszasz ryzyko utraty sprzedaży. A po trzecie – masz okazję przekierować uwagę tam, gdzie faktycznie chcesz, np. na produkty z wyższą marżą albo promocje, które chcesz zarekomendować.

W praktyce: zamiast “ups, nie ma strony”, możesz pokazać coś w stylu:

• “Ten produkt już uciekł, ale sprawdź nasze inne bestsellery”
• “Nie znalazłeś tego, czego szukasz? Zobacz nasze najczęściej wybierane rozwiązania”
• “Ups, strona zniknęła – ale klienci najczęściej wybierają właśnie to → [link]”

Wtedy strona 404 zamiast cyfrowej ściany staje się w zasadzie darmowym billboardem wewnątrz Twojej własnej witryny.

Wyszukiwarka

Zamiast pokazywać tylko popularne artykuły czy produkty, możesz dać użytkownikowi wyszukiwarkę. To świetna opcja zwłaszcza tam, gdzie wyszukiwarka jest naturalnym centrum strony – np. w biurach podróży, serwisach rezerwacji hoteli, sklepach z dużą bazą produktów czy portalach ogłoszeniowych.

Ale uwaga: ta metoda ma sens tylko wtedy, gdy wyszukiwarka naprawdę działa dobrze. Jeśli klient wpisze „wakacje w Grecji” i dostanie pustą listę wyników, to żadna magia 404 go nie uratuje. Warto zadbać o autouzupełnianie, podpowiedzi lub przynajmniej kilka domyślnych fraz do kliknięcia.

Co więcej, wyszukiwarkę można połączyć z innymi opcjami – np. dodać pod nią kilka propozycji popularnych kierunków, kategorii czy najczęściej wybieranych produktów. Dzięki temu użytkownik ma wybór: albo wpisuje swoje zapytanie, albo jednym kliknięciem trafia tam, gdzie większość klientów i tak najczęściej zmierza.

Trochę humoru.

404 nie musi być grobową ciszą w stylu „strona nie istnieje”. Wręcz przeciwnie – odrobina humoru może rozładować frustrację użytkownika i sprawić, że zamiast się wkurzyć, uśmiechnie się i kliknie dalej.

Tylko pamiętaj: balans. Strona zakładu pogrzebowego raczej nie powinna witać tekstem „Ups trumna z ciałem gdzieś się podziała” (choć kto wie to też może zadziałać pozytywnie). Ale już sklep z gadżetami? Tam możesz zaszaleć i wrzucić np. grafikę kosmity porywającego stronę albo żart w stylu „Ten link poszedł na urlop”.

Dobrze dobrany humor buduje klimat marki i sprawia, że nawet 404 pracuje na Twój wizerunek.

CTA, które prowadzi dalej.

Wielu właścicieli stron traktuje 404 jak zamknięte drzwi. A to świetne miejsce na małe, ale konkretne wezwanie do działania. Zamiast „wróć”, pokaż użytkownikowi, co ma zrobić dalej – i to coś, co faktycznie jest dla Ciebie wartościowe.

„Zobacz nasze najnowsze realizacje”, „Sprawdź aktualne promocje”, „Umów darmową konsultację” – to przykłady CTA, które nie tylko pomagają klientowi odnaleźć drogę, ale też realizują Twój biznesowy cel.

W skrócie: traktuj stronę 404 jak mini landing page.

Najlepsze praktyki.

Spójność z marką

Strona 404 nie jest wyjątkiem od zasad brandingu – wręcz przeciwnie, to dodatkowa okazja, by pokazać charakter marki. Jeśli Twoja firma stawia na profesjonalizm i powagę, komunikat powinien być prosty i rzeczowy. Jeśli budujesz markę lekką i żartobliwą – możesz wrzucić grafikę, mema czy zabawny tekst.

Przykład: Lego pokazuje ludzika w rozsypce, a GitHub wrzuca swojego Octocat-a dryfującego w kosmosie. To nie są przypadkowe ilustracje – to świadome przedłużenie ich tożsamości marki.

Jasny kierunek dla użytkownika

404 to nie koniec drogi, tylko skrzyżowanie. Dlatego zawsze powinny się tam znaleźć linki prowadzące dalej – do strony głównej, najważniejszych kategorii, usług albo popularnych produktów. Użytkownik nie może czuć się porzucony.
Tip: pomyśl, jakie 2–3 miejsca są dla Ciebie kluczowe biznesowo i zawsze podaj je na stronie błędu.

Wartościowy CTA zamiast pustego „wróć”

Przycisk „wróć do strony głównej” jest poprawny, ale nijaki. Lepiej potraktować 404 jak mini landing page i dodać CTA, które prowadzi tam, gdzie faktycznie chcesz użytkownika.
Przykłady:

• „Sprawdź nasze najnowsze realizacje” (dla agencji)
• „Zobacz bestsellery” (dla sklepu online)
• „Umów darmową konsultację” (dla usług B2B)

Odpowiednia dawka humoru

Humor rozładowuje frustrację, ale musi pasować do Twojej branży. Kancelaria prawna raczej nie powinna żartować z paragrafów, ale sklep z gadżetami może wrzucić kosmitę porywającego stronę.

Przykład: IMDB na 404 wrzuca teksty w stylu „You’ve found a page that doesn’t exist… just like the script of [film, który nigdy nie powstał]”. Pasuje jak ulał do branży filmowej.

Powiadomienia i logowanie błędów

Jak wspomniałem wyżej, ale warto to powtórzyć: Strona 404 to nie tylko kontakt z użytkownikiem, ale też narzędzie dla Ciebie. Jeśli logujesz wszystkie wizyty na stronach błędów, szybko widzisz, które linki najczęściej powodują problemy. To sygnał, by dodać przekierowanie albo poprawić SEO.
Pro tip: jeden 404 to przypadek, setka miesięcznie – to znak, że tracisz ruch i klientów.

Przykłady ciekawych stron 404.

Kilka przykładowych stron, które zostały wybrane aby zaprezentować możliwe rozwiązania braku strony.

GitHub

Ich 404 to ilustracja małego Octocat-a w kosmosie, który dryfuje jakby zgubił swoją planetę. Zero stresu, trochę uśmiechu i linki powrotne do głównych sekcji. Minimalizm + charakter marki. Strona ta mogłaby posłużyć jako promocja repozytoriów, np nowe szybko zyskujące na popularności.

Kualo

Jak wykorzystać stronę 404 jako materiał interaktywny angażując klienta oraz w przypadku osiągnięcia określonej liczby punktów dania mu zniżki na swoją usługę, to właśnie wykorzystuje kualo, gdzie na stronie 404 masz możliwość zagrania w “space invaders” a zdobywając 1000 punktów dostaniesz zniżkę na hosting.

Nasa

Obiekt kosmiczny którego szukasz zniknął… Strona NASA prezentuje galaktykę, czyli wszystko jest spójne z tym czego się spodziewamy od instytutu badań kosmosu. Ja dałbym tutaj czarną dziurę która porwała stronę z treścią odnoszącą się do niej.

Airbnb

Czysty design: krótki tekst, sympatyczna grafika i lista z opcjami gdzie się udać, które prowadzą do kluczowych sekcji serwisu (np. szukaj noclegu). Idealny przykład, jak zamienić porażkę w dalszą ścieżkę użytkownika. Dla mnie ze względu na charakterysykę dałbym tutaj wyszukiwarkę bo kontekstowo lepiej pasuje.

IMDB

Ich 404 często nawiązuje do filmów – pojawiają się komunikaty typu „You’ve found a page that doesn’t exist… just like the script of [jakiś film, który nigdy nie powstał]”. Zabawne, tematyczne i absolutnie zgodne z marką.

booking

Przedstawia wyszukiwarkę oraz listę kilku linków do wyboru. Z mojego punktu widzenia strona zaburza i przeciąża (cognitive load) za bardzo.

Figma

na pierwszy rzut oka wygląda bardzo zwykle, ale nic bardziej mylnego - co prawda nie ma tutaj przekierowań ale możesz rozładować swoją frustrację przekształcając napis 404 za pomocą narzędzia pióra dostępnego w programie.

spotify

Zdecydowanie trzyma się marki zarówno pod kątem wyglądu jak i treści. Daje też kilka opcji oraz jedno wyraźne wezwanie do działania, które jest celem (tj. założenie konta).

Wnioski z przykładów:

• Humor działa (IMDB).
• Brand voice (głos marki) ma znaczenie – 404 musi być spójne z tym, jak komunikujesz się na całej stronie.
• CTA to podstawa – każdy przykład daje od razu możliwość kliknięcia dalej.
• Grafika lub ilustracja rozładowuje frustrację i sprawia, że strona nie wygląda jak błąd, tylko jak dodatkowa atrakcja.
• Interaktywność to dodatkowy smaczek który może zaangażować użytkownika, dać mu próbkę działania programu lub zniżkę.

Podsumowanie

Błąd 404 to nie wyrok i na pewno nie musi być cyfrową ścianą, o którą rozbijasz głowę użytkownika. To tylko punkt zwrotny – mały przystanek, na którym możesz podać kawę, mapę i wskazać drogę dalej. Jeśli traktujesz go jak element strategii, a nie przykry obowiązek, zyskasz dodatkowe miejsce do budowania relacji z klientem.

Dobrze zaprojektowana strona 404:

• zatrzymuje użytkownika, zamiast go wypuszczać,
• pokazuje charakter Twojej marki,
• prowadzi tam, gdzie faktycznie chcesz,
• a czasem nawet sprzedaje.

I właśnie o to chodzi – żeby z błędu zrobić szansę.

Jeśli chcesz, żeby Twoja strona nie tylko wyglądała, ale też działała i prowadziła użytkowników tam, gdzie Ty chcesz – mogę Ci w tym pomóc. Tworzę strony i aplikacje, które nie gubią użytkowników w ślepych uliczkach, tylko prowadzą ich prosto do celu.

O autorze.

Od lat związany z szeroko rozumianą informatyką. Pierwszą stronę stworzyłem w liceum, za co otrzymałem wyróżnienie.

Ciągle uczę się, aby dorównać tempu rozwoju nowoczesnych technologii łącząc je z wiedzą o psychologii aby zwiększać skuteczność stron i aplikacji internetowych.